Олоҥхоһут Көһөҥө Бүөтүр
Петр Егорович 1929 сыллаахха бэс ыйын 8 күнүгэр Күнээйи нэһилиэгэр Удаҕан алааһа диэн Чөркөөхтөн чугас сытар сиргэ күн сирин көрбүтэ.
Аҕата Егор Петрович Решетников Маҕаас аҕатын ууһуттан төрүттээх. Чугас аймаҕа Көһөҥө Ньукулай диэн киһи олоҥхолуур идэлээҕэ. Ийэтэ Евдокия Исаевна Новгородова Чурапчы Чуораайыттатыгар төрөөбүт-үөскээбит саха бастакы үөрэхтээҕэ Семен Андреевич Новгородов чугас аймаҕа этэ. Ийэтинэн эһэтэ Исай Новгородов – Иэп Ноҕоруодап эмиэ олоҥхоһутунан, тойуксутунан биллэр. Аҕата Дьөгүөр олоҥхоһуттары ыҥыран истэр идэлээх эбит. Онон кыра эрдэҕиттэн Оччоох Өндөрөй (Андрей Титович Брызгаев), Дарыбыан Дабыыдап (Илларион Михайлович Давыдов), Дэниис Элбэрээкэп (Денис Тимофеевич Эльберяков) олоҥхоһуттары истэр этэ.
Чөркөөх сэттэ кылаастаах, Ытык-Күөл орто оскуолаларыгар үөрэммитэ. 1953 с. Дьокуускай куоракка учуутал үөрэҕин бүтэрэн хоту Эдьигээн оройуонугар учууталынан ананан тиийбитэ. Манна биэлсэр идэлээх эдэр кыыһы Анна Спиридоновнаны көрсөн 1954 с. ыал буолбуттара. Петр Егорович Лииндэ нэһилиэгин сэттэ кылаастаах оскуолатын дириэктэринэн, онтон кэргэнэ нэһилиэк балыыһатын сэбиэдиссэйинэн үлэлэрин саҕалаабыттара. Түөрт оҕолоро бары манна Эдьигээҥҥэ күн сирин көрбүттэрэ. Ол кэмнэргэ учуутал Петр Егорович кулуупка испиэктээги туруоран бэрт сэргэхсийиини таґаарбытын хоту дойду дьоно умнубаттар.
1969 сыллаахха төрөөбүт төрүт буоругар, Таатта Чөркөөҕөр эргиллэн кэлэн оскуолаҕа математика уонна физика учууталынан таһаарыылаахтык үлэлээбитэ. Кэлин олохтоох Октябрьскай нэґилиэк Сэбиэтин бэрэссэдээтэлинэн үлэлээбитэ.
Петр Решетников эдэр эрдэҕиттэн чөл олоҕу тутуһан мээчиктиирин, саахыматтыырын, дуобаттыырын туохтан да ордороро. Ыалларын Д.Я.Даниловы, Г.Г.Власовы, М.Т.Таппыровы кытары элбэхтик оонньоон саахымакка, дуобакка нэһилиэк, оройуон, улуус сүүмэрдэммит хамаандатын чилиэнэ саахымакка I разряды толорбута, онтон дуобакка спорт маастарыгар кандидат нуорматын толорбута.
1977 сыллаахха Д.К.Сивцев – Суорун Омоллоон Чөркөөҕөр музейы тэрийэригэр биир дойдулаахтарыгар тирэҕирбитэ. Ол кэми Петр Егорович маннык ахтан хаалларбыта: «1976 с. Суорун Омоллоон дойдутугар тахса сылдьан Хрисанф Иванович Кашкины, Василий Гаврильевич Вырдылины уонна миигин ыҥыран олорон, Чөркөөххө саха дьонун олоҕун көрдөрөр мемориальнай музей тэрийиэхпин баҕарабын, хайдах буолуой, — диэбитэ. Онтон 1977 с. саас кэлэн, музей ансамбылын толкуйдаатым, Чөркөөхтөөҕү политсыылка музейа дииһибит, оччоҕо кыайыылаахха, өйөбүллээх да буолуоҕа диэбитэ. Онон государствоттан үбүлэниитэ суох киэҥ далааһыннаах үлэни норуот күүһүнэн Дмитрий Кононович сатабыллаах тэрээһининэн ситиспитэ».
П.Е.Решетников ааспыт үйэ 80-с сс. Таатта аман алгысчыта, олохтоох П.В.Толстяков аатынан народнай театр артыыһа 1994-1995 сс. Таатта оройуонугар ыытыллыбыт уус уран фестиваль чэрчитинэн аан бастаан Чөркөөх театрын сыанатыгар кылгастык олоҥхолоон турар.
Онтон 1999 сыл Чөркөөххө музейын дьиэтигэр «Аһыныгас санаалаах Айыы Дьураҕастай бухатыыр»диэн бастакы олоҥхотуттан быhа тардан аан бастаан киэҥ эйгэҕэ олоҥхолообута. Олоҥхо дьоро киэһэтин оччолорго Чөркөөх музейын сэбиэдиссэйэ И.Я.Жерготова, Чөркөөх орто оскуолатын саха тылын уонна литературатын учуутала А.И.Аржакова тэрийэн ыыппыттара, олохтоох нэһилиэк салалтата, музей уонна театр коллективтара кыттыыны ылбыттара. Ити кэмнэртэн саҕалаан олоҥхоһут быһыытынан биллэн-көстөн барбыта.
ЮНЕСКО олоҥхобутун бүтүн Аан дойду үрдүнэн киһи-аймах тылынан уус уран нэһилиэстибэтин шедевринэн биллэрэн 2006 с. Петр Решетников – Көһөҥө Бүөтүр Ийэ олоҥхоһут үрдүк аатын ылбыта.
Мантан салгыы П.Е.Решетников «Аhыныгас санаалаах Айыы Дьура5астай Бухатыыр» олоҥхотун аан бастаан 1999 с. Чөркөөххө музей дьиэтигэр толорбутун истэргитигэр ыҥырабыт – https://youtu.be/4aLAzBsBCPk